Jumbolino (CSB-N 02/10)

Ile znasz samolotów czterosilnikowych? A340, A380, B747... B463 – A co to takiego? Gdy pierwszy raz lądowałem na Okęciu tym samolotem, kontroler wydając innemu pilotowi polecenie kołowania za mną powiedział: „za kołującym Boeingiem... hm... ehm... yyy...”. Zdecydowanie nie jest to samolot zbyt popularny na Vatsim, choć ma swoich wielbicieli. A piszę o Jumbolino, czyli British Aerospace 146, później produkowanym jako Avro RJ.

Historia samolotu

Przyzwyczailiśmy się, że 4 silniki odrzutowe posiadają samoloty dalekiego zasięgu. Jednak zasięg BAe 146 wynosi zaledwie 1620 nm, a maksymalny poziom lotu to FL310. Samolot został wprowadzony na rynek w 1983 roku (pierwszy lot w 1981), a produkcję zakończono w 2002 r. W sumie wyprodukowano mniej niż 400 egzemplarzy. Doczekał się trzech wersji pasażerskich (-100, -200, -300 mieszczących od 70 do 120 pasażerów) oraz bardzo popularnej wśród firm kurierskich wersji towarowej QT (quiet trader). Istnieje także wersja wojskowa oraz specjalna luksusowa wersja, z której korzysta królowa Wielkiej Brytanii. Nazwa wersji towarowej jest nieprzypadkowa. Dzięki zastosowaniu czterech silników o niewielkiej mocy udało się ograniczyć hałas do tego stopnia, że samolot spełnia normy hałasu dla lądowania w nocy na wszystkich europejskich lotniskach. Inną jego zaletą jest możliwość lądowania na krótkich pasach oraz przy nietypowych podejściach. Był to pierwszy samolot odrzutowy dopuszczony do lądowań w Insbrucku. Jest także jednym z nielicznych odrzutowców mogących lądować na London City Airport.

W Polsce BAe 146 można obejrzeć w Krakowie i Warszawie, gdyż obsługuje trasy z tych miast do Monachium oraz innych miast niemieckich (Lufthansa, Eurowings)

BAe 146 w konfiguracji do lądowania nadaje się do straszenia niegrzecznych dzieci. Warto zauważyć widoczne z tyłu nietypowe hamulce aerodynamiczne.

Loty wirtualne

Do lotów wirtualnych dostępne są dwa modele, oba dość wysokiej jakości, choć zaprojektowane dla FS2002. Pierwszy to produkt Eurowings dostarczany z FMC, który działa jako oddzielna aplikacja (łączność przez pełną wersję FSUIPC, cena 20,47€). Drugi to darmowy projekt dostępny na stronie www.baepanelproject.com (do wykorzystania wraz z Vasfmc). W obu przypadkach mamy do czynienia tylko z kokpitem 2D. Projekty różnią się między sobą nieznacznie, np. w Eurowings brakuje sekcji hydrauliki na panelu górnym, za to dokładność wykonania i jakość przełączników jest wyższa. Działają prawie wszystkie przełączniki, co jest zdecydowanie na plus dla obu projektów. Poniżej widok wersji Eurowings.

Wrażenia z lotów

BAe 146 jest bardzo przyjemnym samolotem do pilotowania. Pewnego przyzwyczajenia wymaga obsługa autopilota, który nie ma możliwości programowania. Wszystkie ustawienia trzeba najpierw „wylatać”. Zatem chcąc ustawić IAS najpierw rozpędzamy samolot do wymaganej prędkości, podobnie z innymi parametrami lotu. Jedynym elementem, który można ustawić, to wysokość lotu. Samolot nie posiada również kontroli ciągu. Krótko mówiąc – w czasie lotu nie można się nudzić.

Samolot, co nietypowe dla współczesnych odrzutowców, nie ma ciągu wstecznego. Posiada za to bardzo efektywne hamulce aerodynamiczne. Oprócz tych umieszczonych na skrzydłach, dodatkowy znajduje się na ogonie. Cały ogon otwiera się na boki hamując z bardzo dużą skutecznością. Nagłe włączenie hamulca może spowodować spore szarpnięcie i panikę wśród pasażerów. Z tego powodu hamulec trzeba włączać dźwignią, a nie przyciskiem na klawiaturze.

Latanie tym samolotem daje sporo przyjemności. FMC dostarczone przez Eurowings jest zbliżone do tych obecnych w Airbusach i ATRach. Zresztą model Eurowings jest sprzedawany również w pakiecie z A320 a ATR42/72. Latanie z VasFMC jest również przyjemne i nie sprawia problemów. Do obu FMC dostępne są bazy AIRAC na stronie NaviGraph.

Okazja

W związku ze zmianą we flocie Lufthansy i Eurowings istnieje możliwość zakupu po okazyjnej cenie kilku BAe 146-300 dla naszej floty. Pracownik odpowiedzialny za sprzedaż tych samolotów, którego spotkałem podczas niedawnej wizyty w Czechach powiedział, że cena łącznie z kosztami przeglądu generalnego mogłaby wynieść ok. 12 mln Euro za sztukę. Prawdziwa okazja.

Parametry techniczne wersji 146-300

  • Załoga: 2 pilotów, 2-3 pracowników obsługi
  • Pojemność: 100 pasażerów
  • Długość: 31 m
  • Rozpiętość skrzydeł: 26,3 m
  • Wysokość: 8,6 m
  • Powierzchnia skrzydeł: 77,3 m2
  • Ciężar własny: 24 t, ZFW: 36,5 t
  • MTOW: 44,2 t, MLW 38,3 t
  • Maksymalny ładunek: 9,5 t
  • Pojemność zbiorników paliwa: 11 700 litrów
  • Silniki: 4x Textron Lycoming ALF 502, 31kN ciągu każdy
  • Prędkość przelotowa: 432kt na FL290
  • Zasięg: 1620nm
  • Maksymalny poziom lotu: FL310